41 lat temu, 29 listopada 1983 roku zmarł w wieku 100 lat Czesław Czarnowski, jeden z pionierów polskiego żeglarstwa.
Doktor medycyny, Lekarz otolaryngolog, żeglarz i działacz sportowy. profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, wybitny artysta-marynista. Od 1899 r. kapitan jachtowy, członek jachtklubów w Nowogrodzie i Petersburgu, działacz Ligi Morskiej w Wilnie, od 1925 r. współwłaściciel pierwszego polskiego jachtu pełnomorskiego Carmen, jeden z pionierów żeglarskich wypraw bałtyckich i na Morze Północne, zwycięzca pierwszych polskich regat pełnomorskich na jachcie Jurand.
Przed II wojną światową wykładał na Uniwersytecie Wileńskim. Jachtowy kapitan jachtowy od 1899 r.(!), kapitan żeglugi wielkiej (1967-05-02). Był jednym z prekursorów polskiego żeglarstwa. Członek dawnych jacht klubów w Nowogrodzie i Petersburgu, działacz Ligi Morskiej w Wilnie. Jeden z pionierów żeglarskich wypraw bałtyckich i na Morze Północne, zwycięzca pierwszych polskich regat pełnomorskich na s/y „Jurand”. Współinicjator powołania Polskiego Związku Żeglarskiego i zakupu w 1925 r. pierwszego jachtu pełnomorskiego „Carmen” przez Yacht Club Polski, (był współwłaścicielem jachtu).
Opublikował m.in. „Podróże „Jurandem” do Skandynawii” (1938) oraz „Strzępy wspomnień”. Był także malarzem amatorem, twórcą prac o tematyce marynistycznej. W 1980 r., za całokształt działalności żeglarskiej otrzymał Nagrodę im. Leonida Teligi, przyznawaną przez miesięcznik „Żagle”. (Czł. Hon. PZŻ – 12 stycznia 1980 r.)
Jego ojcem był inżynier leśnik. Został przez władze carskie skierowany wraz z rodziną w głąb Rosji (ojciec otrzymał przydział do pracy nad środkową Wołgą). W ramach służby wojskowej ukończył Akademię Medyczną w Petersburgu. Studiował również w Dorpacie. Praktykował jako lekarz na terenie Rosji. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zamieszkał w Wilnie, gdzie wykładał na Uniwersytecie Wileńskim i został tam profesorem otolaryngologii. Na szesnaście lat wyjechał do Argentyny, potem cztery lata mieszkał w Anglii, trzy na Bliskim Wschodzie i niecały rok w USA. W 1965 przyjechał do Polski. Został członkiem Polskiego Towarzystwa Otolaryngologicznego i ponownie Yacht Klubu Polski (był jego członkiem od założenia w 1924). Po wodach śródlądowych przepłynął około 3000 kilometrów, a po morzach około 5000 mil morskich. Wydał siedem publikacji z zakresu tematyki morskiej i żeglarstwa.
Zmarł w Warszawie 29 listopada 1983 roku, w 101. roku życia.
foto: NAC, wikipedia.org/ domena publiczna
reprodukcje Marek Słodownik