Jak powstał Optymist?

Jak powstał Optymist?

20 lat temu, 11 grudnia 2001 roku, w wieku 86 lat na Florydzie zmarł projektant Optymista, Clark Mills.

Z tej okazji może warto przypomnieć okoliczności powstania najpopularniejszej na świecie klasy jachtów żaglowych, znanej na wszystkich kontynentach.

Optymist (ang. Optimist) – najmniejsza monotypowa międzynarodowa klasa jachtów, przeznaczona dla dzieci i młodzieży do 15 lat. Jest to łódka regatowa. Jej kokpit zajmuje połowę jachtu. Łódka wykonana jest zazwyczaj z włókna szklanego, choć zdarzają się drewniane kadłuby.

W Polsce pierwsze Optymisty pojawiły się w połowie lat 60. XX wieku. Optymisty często nazywane są „mydelniczkami” lub „szufladami” zerwzględu na kształt kadłuba, a zwłaszcza szeroki dziób.

Od żeglowania na tych łódkach zaczyna swoją przygodę z żaglami większość żeglarzy regatowych.

Historia

Optymist został zaprojektowany w 1947 roku przez Amerykanina Clarka Millsa na prośbę klubu usługowego Clearwater Florida Optimist, a dokładnie majora Clifforda A. McKaya, który chciał zaoferować tanie żeglowanie dla młodych ludzi. Klub Optymista prowadził zawody małych samochodów, ale chciano aby organizowane wydarzenie było czymś więcej niż jednodniowym zrywem. Dlatego szukano taniego odpowiednika dla żeglarzy.

Clark zaprojektował prosty, śmieszny, prostokątny kadłub, który mógł być zbudowany z dwóch arkuszy sklejki o wymiarach 4×8 stóp (122×244 cm). Łódka została wyposażona w rozprzowy żagiel i nazwana Optimist Pram.

Rysunki pierwotnej wersji Optymista.

Mills zaczął szkicować i wkrótce natknął się na podstawowe ograniczenie. „Problemem była sklejka. Jest w arkuszach o długości ośmiu stóp. Mogłem specjalnie zamówić ją o długości dziesięciu stóp, ale to kosztowało fortunę, więc wiedziałem, że łódź musi mieć mniej niż osiem stóp. Ponieważ trudno było założyć spiczasty dziób w ośmiostopowej łodzi zrobiłem z tego wózek dziecięcy. Tak więc rozmiar i kształt największej na świecie klasy był podyktowany wymiarami arkusza sklejki i 50-dolarowym budżetem McKaya. Mills wybrał sprit rig, aby nadać kształt kiepsko zaprojektowanym, często szytym w domu żaglom tamtych czasów. Mills żywo przypomina pierwszy kadłub Optimist. „To nie było ładne, ponieważ major McKay chciał to szybko, na następne spotkanie Klubu Optymistów. Zbiłem to w półtora dnia za pomocą 10 pensowych galwanizowanych gwoździ, nałożyłem warstwę farby i nazwałem ją „Optymistką”.

Porównanie wersji Optymista.

Początkowo „Opti” była łodzią dla żeglarzy na Florydzie, ale w 1958 Axel Damgaard zabrał jedną do domu do swojej rodzinnej Danii. Konstrukcja łodzi została nieco zmodyfikowana i przemianowana na International Optimist Dinghy. Aspirujący żeglarze i ich rodzice mogli kupić plany łodzi za 2,50 dolara. Mills nigdy nie otrzymał żadnych tantiem za swój projekt. Po 70 latach podstawowa konstrukcja jachtu jest taka sama, jaka była po raz pierwszy wprowadzona w 1947 roku. Pod koniec swojego życia Clarkie, jak go nazywano, powiedział Billowi Douglasowi: „Nie radziłem sobie zbyt dobrze pod względem finansowym, ale na pewno dobrze się bawiłem. Branża szkutnicza jest po prostu świetna”.  W 1954 projekt został nieco zmodyfikowany i wprowadzony do Europy przez Duńczyka Axela Damgaarda i rozprzestrzenił się w całej Europie ze Skandynawii. W 1960 projekt został wprowadzony do Wielkiej Brytanii przez Nigela Ringrose’a, wtedy też wszystkie wymiary zostały ostatecznie ustalone, choć łódka stała się monotypem dopiero w 1995 r.

Plany Optymista.

Do stowarzyszenia klasy Optymist należy aktualnie 118 krajów, a sama łódka jest jednym z dwóch jachtów zatwierdzonych przez Międzynarodową Federację Żeglarską wyłącznie dla żeglarzy poniżej 16roku życia (liczy się rocznik).

W 1962 rozegrano pierwsze Mistrzostwa Świata, choć jeszcze wtedy nie były one tak nazwane. Impreza została zorganizowana przez Danię, Wielką Brytanię, RFN i Szwecję na terenie Wielkiej Brytanii.

W 1965 została zawiązane International Optimist Dinghy Association (Międzynarodowe Stowarzyszenie Klasy Optimist), a pierwszym krajami były: Austria, Dania, Finlandia, Wielka Brytania, Norwegia, Szwecja i USA. Dość szybko dołączyły Niemcy (RFN) oraz Rodezja (aktualnie Zimbabwe). Pierwszym prezydentem floty został Duńczyk Viggo Jacobsen, natomiast sekretarzem jego żona Edith.

Dziś w 120 krajach na całym świecie pływa ponad 400 000 optymistów. Co najmniej 30 konstruktorów produkuje łodzie dla młodych ludzi w wieku od 8 do 15 lat.

Ciekawostki

Optimist jest najpopularniejszą łódką na świecie z zarejestrowanymi ponad 200 000 kadłubów i z wieloma pozostającymi poza rejestracją.

Do łódki należy też rekord Guinnessa: „Największe regaty żeglarskie jednej klasy” ustanowiony 6 kwietnia 2012 roku na jeziorze Lago di Garda.

Drzewce mogą być wykonane z aluminium lub drewna, ale te ostatnie praktycznie nie są już spotykane.

Na Optymistach żeglują również najwięksi żeglarze: Krzysztof Baranowski…
… i Karol Jabłoński.

Znak „IO” w stylu monografii (po IODA – International Optimist Dinghy Association) na żaglu jest zarejestrowanym znakiem towarowym i może być używana tylko na licencji IODA. Optimisty mają również numer żagla narodowego, używając skrótu olimpijskiego swojego kraju i kolejnych numerów.

Szkolenie regatowe nie zawsze przebiega zgodnie z planem.

Kadłub

Optymist ma bardzo prosty kadłub, pierwotnie utworzony z pięciu kawałków sklejki. Był to największy kadłub Clarka Millsa jaki można było zrobić z dwóch arkuszy sklejki o wymiarach 4 stopy (122 cm) na 8 stóp (244 cm). Tuż przed przegrodą, która rozdziela łódź prawie na pół, znajduje się skrzynka mieczowa, a za nią na linii środkowej kadłuba znajduje się mocowanie szotów. Na dziobie znajduje regulowane gniazdo do podpierania masztu, który przechodzi przez otwór w ławce. Cumę przywiązuje się do masztu.

A kto powiedział, że Optymist to łódka jednoosobowa?

Komory wypornościowe znajdują się na pokładzie po każdej stronie przedniej części burt oraz na rufie. Dwa pasy balastowe, biegną wzdłuż podłogi od grodzi do rufy i wraz z przedłużaczem rumpla umożliwiają balastowanie poza kadłubem

Zdecydowana większość kadłubów jest dziś wykonana z włókna szklanego, chociaż nadal można produkować i kupować drewniane kadłuby.

Płetwy

Ster i miecz mogą być wykonany ze sklejki lub kompozytu z pianki, włókna szklanego i żywicy epoksydowej. Aktualnie muszą spełniać restrykcyjne wymogi opisane w przepisach klasowych.

Posts Carousel