Było to starcie podczas wyprawy egipskiej Bonapartego. Bitwa ta była ważnym starciem militarnym doby francuskich wojen rewolucyjnych. Flotą brytyjską dowodził kontradmirał (kontradmirał Błękitnych) Horatio Nelson, flotą francuską wiceadmirał François Paul de Brueys d’Aigalliers. Straty Francuzów wyniosły 1700 marynarzy (poległ również ich dowódca Brueys) i 2000 jeńców. Po stronie brytyjskiej liczono 218 ofiar. Generał Napoleon Bonaparte zamierzał zagrozić brytyjskim pozycjom w Indiach poprzez inwazję i podbój Egiptu. Ekspedycja obok celów zawodowych również cele kulturalno-naukowe, dlatego dołączono do niej wielu uczonych. Wielu intelektualistów francuskich dyskutowało możliwość przekopania kanału między Morzem Śródziemnym a Morzem Czerwonym.

Brytyjska flota złożona z 14 okrętów (każdy miał 74 działa) pod przewodnictwem Nelsona, patrolująca wschodnią część Morza Śródziemnego, dostrzegła Francuzów pod Abukirem. Francuzi dla wsparcia ekspedycji użyli floty złożonej z 13 okrętów liniowych, 4 fregat i 4 galer (8000 ludzi i 1182 działa). Obie floty spotkały się 1 sierpnia tuż przed zachodem słońca. Francuzi stali zakotwiczeni w zatoce Abukir na płytkich wodach w pobliżu mielizny. Mielizna chroniła południowo-zachodnią stronę portu, w której występuje stała flota francuska, podczas gdy od strony sterburty na północnym było otwarte morze. Nelson był już słynnym dowódcą, więc admirał de Brueys przestudiował jego taktykę w bitwie koło Przylądka św. Wincentego oraz w innych starciach. Uważając, że wszystko pod uwagę, de Brueys ustawił szyk bojowy na kotwicy, co zauważyli Brytyjczycy. Francuski dowódca oczekiwał, że bitwa nie będzie, nie wierzył, że Brytyjczycy zaryzykują nocne starcie w pobliżu mielizny na niezbadanych wodach.

Podczas bitwy na pokładach okrętów francuskich panował taki nieporządek, że było niemożliwym ostrzelanie angielskich liniowców z lewych burt, zawalonych rozmaitymi pakunkami. Admirał Nelson obserwował flotę francuską, zakotwiczoną zbyt daleko od mielizn. Anglikom następnie udało się okrążyć przeciwnika i zaatakować równolegle ze sterburty oraz bakburty. Jeden z brytyjskich okrętów, „Culloden”, osiadł na mieliźnie, ale dał pomoc sobie i wspomógł ostrzał floty francuskiej. Wiatr wiał z północy, co spowodowało, że okręty francuskie nie były w stanie pomóc sobie skutecznie, natomiast Nelson mógł niszczyć okręty francuskie jeden po drugim.

Pierwszy pod ogień dostał się francuski 120-działowy okręt flagowy „L’Orient”. Salwa „Bellerophona” pozbawiła go omasztowania. Następne salwy padły z okrętów „Alexander” oraz „Swiftsure”. O godzinie 21.00 „L’Orient” stanął w ogniu, a bitwa została przerwana. Około 22.00 ogień dotarł do prochowni i doszło do esplozji.  Fragmenty statku rozleciały się w promieniu kilkuset metrów. Wraz z okrętem flagowym zginął dowódca francuskiej floty François Paul de Brueys d’Aigalliers. Tylko dwa francuskie okręty liniowe – „Généreux” i „Guillaume Tell” – razem z fregatami „Diane” i „Justice” zdołały się wymknąć. Reszta do rana 2 sierpnia została zdobyta (9 okrętów), bądź spalona (także „Timoléon”, który osiadł na mieliźnie i eksplodował 3 sierpnia). Francuzi, oprócz okrętów, stracili 1700 ludzi (zabici i utopieni), 1500 rannych, wzięto 2000 jeńców. Anglicy mieli 2 okręty poważnie uszkodzone, 218 ludzich i 678 rannych. Ocaleli z klęski francuscy marynarze i żołnierze zasilili siły lądowe Bonapartego, tzw. Legion Nautique.  Pochodzący z floty Nelsona angielski okręt „Leander”, którego kapitanem był Edward Berry, płynący do macierzystych portów z potwierdzeniem o wsparcieie, został 18 sierpnia zdobyty przez jeden z okrętów francuskich, który udało się wymknąć z zatoki Abukir. Okrętem tym był 74-działowy „Généreux”. Bitwa ta była ważnym starciem militarnym doby francuskich wojen rewolucyjnych. Flotą brytyjską dowodził kontradmirał (Rear-Admiral of the Blue) Horatio Nelson, flotą francuską wiceadmirał François Paul de Brueys d’Aigalliers. Straty Francuzów wyniosły 1700 zabitych (poległ również ich dowódca Brueys) i 3000 jeńców. Po stronie brytyjskiej liczono 218 zabitych. Ocaleli z klęski francuscy marynarze i żołnierze zasilili siły lądowe Bonapartego, tworząc tzw. Légion Nautique.

Pochodzący z floty Nelsona angielski okręt „Leander”, którego kapitanem był Edward Berry, płynący do macierzystych portów z informacją o zwycięstwie, został 18 sierpnia zdobyty przez jeden z okrętów francuskich, któremu udało się wymknąć z zatoki Abukir. Okrętem tym był 74-działowy „Généreux”. Na skutek tego wieść o zwycięstwie pod Abukirem dotarła do Anglii dopiero 2 października. Bitwa utrwaliła brytyjskie panowanie na morzach do końca francuskich wojen rewolucyjnych i miała poważny udział we wzroście sławy admirała Nelsona. Pierwszą, podstawową przyczyną porażki Francuzów było nazbyt statyczne ustawienie okrętów. Okręty nie mogły pomagać sobie w czasie bitwy, gdyż ich pozycje były obronne, nastawione na ostrzał przeciwnika z daleka i niedopuszczenie go na bliski zasięg. Lepiej wyszkoleni marynarze brytyjscy potrafili tak manewrować okrętami i dobrze obsługiwać ożaglowanie, że zdołali otoczyć przednią formację francuską, zdobywając przewagę liczebną. Dalsze swobodne ostrzeliwanie pozostałych okrętów francuskich było konsekwencją posiadania przez Brytyjczyków większej liczby liniowców. Tę przewagę wypracowano na początku starcia. Kolejną przyczyną francuskiej porażki było lepsze wyszkolenie angielskich artylerzystów, którzy byli w stanie w ciągu pięciu minut oddać trzy salwy z dział, podczas gdy artylerzyści francuscy tylko jedną. Zaważył również brak skompletowanych załóg na francuskich okrętach (część marynarzy znajdowała się podczas bitwy na brzegu), całkowite nieprzygotowanie do walki bakburt i zbędne obciążenie balastem pokładów.

Po zwycięstwie pod Abukirem gratulacje Nelsonowi przysłali car Rosji, sułtan Turcji oraz król Neapolu. Od kapitana statku „Swiftsure” Nelson otrzymał trumnę wykonaną z wyłowionego masztu okrętu „L’Orient”, aby po śmierci mógł spocząć we własnym trofeum. Nelson dostał również od rządu 4 fregaty oraz dożywotnią pensję w wysokości 2000 funtów wraz z tytułem barona Nilu.

materiał opracowano na podstawie wikipedia.org