Żaglowiec „Sørlandet”

Żaglowiec „Sørlandet”

Żaglowiec o burzliwej historii i spektakularnych zwrotach akcji. Pełnił rolę statku szkolnego, bazy załóg okrętów podwodnych, a nawet więzienia. Dziś należy do norweskiego miasta Kristiansand.

Powstał z inicjatywy AOT Skjelbred, norweskiego armatora żaglowców towarowych. Warunkiem otrzymania wysokiej dotacji było złożenie deklaracji, że przyszła jednostka nie będzie miała silnika pomocniczego, wszystko na niej miało być jak za dawnych lat. Zbudowano ją w niecały rok i w 1927 roku fregata rozpoczęła oranie oceanów. Początkowo pływała z młodymi kadetami na pokładzie, w roku 1933 wybrała się na drugą stronę Atlantyku aby wziąć udział w  światowej wystawie w Chicago. Do wybuchu II wojny światowej statek pływał po Morzu Północnym z kadetami i wydawało się, że taki los jest mu pisany już na zawsze.

W czasie wojny statek znalazł schronienie w jednym z portów norweskich, ale niestety, po kapitulacji kraju Niemcy przeholowali go na północ, do Kirkenes, gdzie pełnił funkcję więzienia. Musieli tam rezydować chyba ważni więźniowie skoro Alianci dokonali nalotu bombowego na tamtejszy port, skutkiem czego było trafienie więzienia bombą. W wyniku ataku statek poszedł na dno na cumach. Wydawało się, że jego los jest już przypieczętowany, ale w życiu żaglowca dokonał się kolejny zwrot akcji. Niemcy postanowili uratować jednostkę, a po podniesieniu jej z dna odholowali ją do Kristiensand gdzie wyznaczono Sorlandetowi rolę bazy dla załóg okrętów podwodnych. Tak dosłużył do końca wojny, nieco zdewastowany i zaniedbany, ale wciąż utrzymujący się na wodzie. Rozważano przejęcie statku przez Marynarkę Wojenną, w końcu trafił pod skrzydła cywilów. Odbudowano go ze zniszczeń i w 1947 roku statek powrócił na morze pod żaglami. Od pierwszej edycji brał udział w Operacjach Żagiel budząc uznanie dzięki harmonijnym liniom i wdziękowi. Wielokrotnie uznawano go za najładniejszy żaglowiec imprez.

W ciągu kolejnych lat pływał dużo, a do stoczni zaglądał rzadko, na wynik takiej eksploatacji nie trzeba było długo czekać. Konieczny stał się poważny remont, zimę 1959/60 statek spędził w stoczni. Po 30 latach eksploatacji zakres prac był poważny, ale jedną z najważniejszych pozycji remontu był montaż silnika pomocniczego. Przez trzy dekady Sorlandet pływał bez silnika, wyłącznie na żaglach. Był tym samym jednym z ostatnich tego typu przypadków w dziejach żeglugi. Wrócił do służby w cywilnej szkole morskiej i przez kolejne 13 lat, aż do 1973 roku pływał w rejsach stażowych. Wyrok zapadł tyleż nieoczekiwanie co szybko. Szkoła kupiła statek motorowy i żaglowiec nie był jej już potrzebny. Planowano jego sprzedaż za granicę, bo w kraju chętnych instytucji nie było. Kiedy transakcja była niemal uzgodniona, okazało się, że znalazł się chętny, który w imię pozostawienia statku w Norwegii zdecydował się wyłożyć własne, wcale niemałe, środki. Ów pan, Jan Staubo, nie miał wprawdzie konkretnego planu ratowania statku, ale dopiął swego i Sorlandet pozostał pod norweską banderą. Nadszedł nienajlepszy czas dla statku, ale przetrwał on najtrudniejsze chwile, kiedy jednak cztery lata później z pomysłem odkupienia jednostki wystąpił syn fundatora, Kristian Skljelbred-Knudsen, warunki transakcji zostały uzgodnione w ciągu czterech dni. Nowy armator wcale jednak nie miał ochoty zajmować się Sorlandetem, kupił go wyłącznie po to, aby podarować go miastu Kristiansand, w którym statek stał podczas wojny. Powołano fundację, która miała sprawować pieczę nad statkiem i szybko zabrano się do pracy, ponieważ bohater tych wydarzeń znów wymagał pilnego remontu generalnego.

Na wodę zszedł w 1980 roku i popłynął w rejs na Operację Żagiel do Amsterdamu. Na pokład zabrano ludzi z wolnego naboru, płynęli tam żeglarze w wieku od 14 do 74. W tych warunkach żaglowiec nie wygrał pojedynku z zawodowymi załogami na statkach szkolnych, ale świetnie sobie radził skoro nie był również ostatni. Od tego czasu statek pływa w krótkich rejsach w sezonie, a zimą wyrusza na dłuższe komercyjne eskapady by podreperować budżet. Ciekawostką jest także fakt, że Marynarka Wojenna czarteruje statek do swoich rejsów stażowych z kandydatami wszelako pozostawiając cywilne dowództwo jednostki.

Armatorem żaglowca pozostaje fundacja komunalna w mieście liczącym zaledwie 6 tysięcy mieszkańców, toteż stanowi on poważny wydatek w budżecie. Na dotacje rządowe nie można liczyć zbyt często, utrzymanie statku wspierają za to prywatni donatorzy. Żaglowy statek szkoleniowy SORLANDET jest własnością i jest zarządzany przez fundację non-profit. Celem działalności żeglarskiej statku jest zaoferowanie szerokiej publiczności doświadczenia tradycyjnego życia na pokładzie żaglowca, a także utrzymywanie statku poprzez aktywne użytkowanie. SORLANDET jest otwarty na rejsy czarterowe, udział w wynajętych festiwalach portowych i związanych z nimi specjalistycznych projektach, a także zaprasza indywidualnych stażystów do udziału w atrakcyjnych, przygotowanych wcześniej letnich rejsach o różnej długości za ustaloną opłatą rejsową. Osoby w każdym wieku między 15 a 70 rokiem życia obu płci i wszystkich narodowości mogą uczestniczyć jako stażyści. Nie jest wymagane wcześniejsze doświadczenie żeglarskie. Szczegółowe instrukcje zostaną podane na pokładzie. Nauczysz się nowych umiejętności, takich jak: bycie sternikiem, obserwacja, bezpieczeństwo oraz udział w aktywnych manewrach żaglowych. Wchodzenie na maszty jest dobrowolne, ale odpowiednie instrukcje zostaną wydane przez profesjonalną załogę statku. Oferujemy indywidualnemu uczestnikowi niezapomniane wrażenia z żaglowca z wieloma wyzwaniami. Stała 15-osobowa załoga statku dołoży wszelkich starań, aby zadowolić nowe i stare ręce.

SORLANDET został zbudowany w Kristiansand w Norwegii w 1927 r. jako pełnowymiarowy statek do szkolenia młodych ludzi w marynarce handlowej. Ponieważ w latach siedemdziesiątych zmniejszyło się zapotrzebowanie na regularne szkolenie młodych marynarzy, rozszerzyła działalność, aby powitać na pokładzie ogół społeczeństwa. Nazwa SORLANDET pochodzi z południowego regionu Norwegii – oznacza południową krainę.

SORLANDET utrzymuje klasę 1A1* w DET NORSKE VERITAS i posiada wszystkie niezbędne certyfikaty do handlu na całym świecie. Jej pojemność to 70 praktykantów. W ciągu wielu lat jej istnienia nie wydarzyły się żadne poważne wypadki.

Pojemność:
• Stażyści: 70
• Na wodach lokalnych: 150 pasażerów
• Razem: 200 gości

Zasługi:
• Najstarszy działający statek z pełnym ożaglowaniem na świecie
• Pierwszy norweski statek szkoleniowy, który przepłynął Atlantyk w 1933
• Pierwszy żaglowiec na świecie oferujący szkolenie żeglarskie dla kobiet (1981)
• Uczestniczył w pierwszych międzynarodowych regatach dla wysokich statki w 1956 r.
•Uczestniczył w kilku festiwalach portowych w Europie i USA

Budowa statku Sørlandet rozpoczęła się w 1925 r. w stoczni Høivolds Mek w mieście Kristiansand na południowym wybrzeżu Norwegii dzięki dotacji w wysokości 25 000 funtów od armatora OAT Skjelbred. Ukończony 28 maja 1927 roku mierzył 210 stóp długości i 577 ton brutto. Otrzymała imię Sørlandet od norweskiego regionu, z którego pochodzi.

Popłynął do Chicago, by wziąć udział w Targach Światowych w 1933 roku. Będąc pierwszym norweskim statkiem szkoleniowym, który przepłynął Atlantyk, faktycznie pełnił funkcję norweskiego pawilonu podczas wystawy „Century of Progress”. Statek był w ciągłej służbie jako jednostka szkoleniowa Norweskiej Marynarki Handlowej do 1939 roku, kiedy rozpoczęła się II wojna światowa. W tym samym roku został wyczarterowany przez Królewską Norweską Marynarkę Wojenną i wykorzystany jako statek zaopatrzeniowy w porcie morskim Horten, gdzie został zajęty przez Niemców w kwietniu 1940 roku. Został uszkodzony podczas wojny i służył jako statek mieszkalny dla niemieckich okrętów podwodnych. Pod koniec wojny była w poniżającym stanie. Został odrestaurowany i gotowy do żeglugi w 1948 roku. W 1958 został wyposażony w silnik, jako jeden z ostatnich żaglowców w Europie. W 1974 roku nie był już używany jako statek szkolny i został sprzedany armatorowi Janowi Staubo. Został zarejestrowany w Arendal i postawiony na kotwicy w Kilsund na trzy lata. W 1977 została ponownie kupiona przez Skjelbreds Rederi A/S i podarowana miastu Kristiansand. Bardzo potrzebowała naprawy, a dzięki funduszom rządowym i komunalnym, a także szeroko zakrojonej dobrowolnej pracy i darowiznom osobistym, została całkowicie przywrócona.

Po remoncie w późnych latach 70. powrócił do służby w lipcu 1980 roku. W tym roku w jej międzynarodowych rejsach przyjaźni wzięło udział około 300 praktykantów z 10 różnych krajów. Większość zagranicznych stażystów pochodziła z Wielkiej Brytanii i USA. Przyjęto wówczas zarówno młode kobiety, jak i mężczyźni. W 1981 roku powstała fundacja; Od tego czasu właścicielem i operatorem statku jest „Stiftelsen Fullriggeren Sørlandet”. Od 1980 do 1983 Sørlandet był jedynym norweskim żaglowcem szkoleniowym i pierwszym otwartym dla mężczyzn i kobiet w każdym wieku i narodowości. Od 1982 roku dokonała kilku przepraw przez Atlantyk, odwiedzając porty w USA i Kanadzie oraz na Karaibach. Przez te wszystkie lata przeprowadziła szereg letnich rejsów po Morzu Północnym i Bałtyckim oraz odwiedziła porty na kontynencie europejskim. Wystąpiła także w amerykańskiej sesji filmowej dla Shearson American Express. W 1982 roku Sørlandet gościło wystawę „Kobiety wybrzeża”, odwiedzając około 60 nadmorskich miejscowości wzdłuż norweskiego wybrzeża, żeglując aż na północ do Kirkenes. Podczas tej trasy Sørlandet odwiedziło łącznie 83 000 osób. W 1986 roku ponownie przekroczyła Atlantyk, aby wziąć udział w obchodach 100-lecia Statuy Wolności w Nowym Jorku. W latach 1986-1988 około 500 kadetów z Królewskiej Marynarki Wojennej zdobyło swoje pierwsze doświadczenie w życiu na morzu podczas sześciotygodniowych kursów. W drugiej połowie lat 90. była związana z Królewską Norweską Marynarką Wojenną, Norweskim Stowarzyszeniem Właścicieli Statków i lokalnym publicznym urzędem pracy, w ramach którego oferowała sześciotygodniowe kursy żeglarskie i żeglarskie, aby wzmocnić rekrutację młodych marynarzy. Od 2010 do 2014 roku Sørlandet gościło kanadyjską szkołę West Island College International w ramach programu „Class Afloat”; oferował kursy licealne i uniwersyteckie, oprócz szkolenia żeglarskiego na pokładzie. W następnym roku fundacja założyła własną szkołę średnią, A+ World Academy.

Zgodnie z przepisami Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) konwencji z 1969 r., które dyktują pomiary statków tej klasy, Sørlandet ma obecnie 499 ton brutto. Jest dobrze wyposażona w klimatyzację, ale poza tym jest w oryginalnym stanie. Główny silnik ma moc 560 KM. W 1980 roku Sørlandet przeszedł pełną renowację. Przeszła gruntowną naprawę w 1988 roku i ponownie w latach 2003-2007. Latem 2012 roku Sørlandet spędziła cztery miesiące w suchym doku w Tuzla w Stambule, gdzie wykonywał duży projekt renowacji, który obejmował wymianę wielu nitowanych stalowych płyt kadłuba, systemy wsparcia i kompletna przebudowa głównego obszaru „Banjer”, gdzie uczniowie śpią i uczęszczają na zajęcia. Obecnie posiada klasę *1A1 E0 w Det Norske Veritas oraz światowy certyfikat handlowy do przewożenia stażystów.

W 2015 roku Fundacja utworzyła własne liceum z internatem A+ World Academy. Szkoła jest gimnazjum uniwersyteckim, a zajęcia odbywają się na pokładzie, podczas gdy statek płynie do różnych miejsc na całym świecie. Szkoła może pomieścić 60-62 uczniów w klasach 11 i 12.

Rok szkolny rozpoczął się w Kristiansand w Norwegii w sierpniu 2015 roku i popłynął do Hongkongu przez Portugalię, Maroko, Wyspy Kanaryjskie, Wyspy Zielonego Przylądka, Tobago, Curaçao, Kolumbię, Panamę, Galapagos, Wyspę Wielkanocną, Tahiti, Nową Kaledonię, Fidżi, Indonezję i Singapur . Rok szkolny zakończył się w czerwcu 2016 r. Drugi rok szkolny rozpoczął się w Hongkongu w sierpniu 2016 r. i popłynął do Kristiansand w Norwegii przez Wietnam, Brunei, Indonezję, Wyspę Bożego Narodzenia, Sri Lankę, Malediwy, Mauritius, RPA, Namibię, Świętą Helenę, Brazylię , Dominika, Portoryko, USA, Azory, Francja i Holandia. W roku szkolnym 2017/2018 uczniowie płyną z Kristiansand w Norwegii do Kristiansand w Norwegii przez Morze Śródziemne i Karaiby. Fundacja nadzoruje A+ World Academy ze swoich biur w Kristiansand.

Program 

Studenci realizują program akademicki oparty na kursach Advanced Placement i mogą studiować takie przedmioty, jak matematyka, rachunek różniczkowy, fizyka, chemia, biologia, angielski, hiszpański, polityka, ekonomia i historia.

Udział w Regatach 

Sørlandet brał udział w kilku regatach Tall Ships’ Races, a jej lista zasług przedstawia się następująco:

  • 1956 Turbay-Lisboa (2 miejsce)
  • 1960 Oslo-Ostende (2 miejsce)
  • 1962 Turbay Bretagnekysten-Rotterdam (2 miejsce)
  • 1964 Lizbona-Bermudy (4 miejsce)
  • 1966 Falmouth-Skagen (1 miejsce)
  • 1968 Gøteborg-„Ocean Viking”-Kristiansand (2 miejsce)
  • 1980 Skagen-Amsterdam (4 miejsce)
  • 2003 Ryga – Travemünde (1 miejsce)
  • 2004 Stavanger – Cuxhaven (4 miejsce)
  • 2005 Newcastle Gateshead – Fredrikstad (5 miejsce)
  • 2015 Belfast-Aalesund (2 miejsce), Kristiansand – Aalborg (1 miejsce)
  • 2018 Sunderland – Esbjerg (2 miejsce)
  • 2018 Stavanger – Harlingen (3 miejsce)

Dane techniczne 

Wyporność: 891 ton

Tonaż: 499 ton brutto

Długość: 56.69m/186′

Długość z bukszprytem: 64.15m/210.5′

Wysokość główki masztu: 35m (115′) nad poziomem morza

Talie: 2

Przegrody: 4

Zanurzenie: 4-45m/14,5′

Wiązka: 8,87m/28.1′

Pojemność szkolona: 70/żeglarstwo lub 150 pasażerów na wodach zamkniętych. 60-62 uczniów w ciągu roku szkolnego

Stała załoga: 15

Napęd: Deutz Diesel 564 BHP

Moc pomocnicza: 560KW/9 węzłów

Liczba żagli: 27

Powierzchnia żagli: 1240m² (10360 stóp kwadratowych)

w tekście wykorzystano materiały zamieszczone na stronie www.wikipedia.org.

foto Marek Słodownik (prawa zastrzezone)

Posts Carousel