901lat temu,13 marca 1933 roku, w Gdyni urodził się Zenon Gralak, żeglarz i dziennikarz. Z racji morskich zainteresowań został publicystą morskim, zajmował się także gospodarką morską, ale przede wszystkim żeglarstwem. Całe życie lobbował na jego rzecz. Przypominając sylwetkę znanego dziennikarza, sięgamy po jego biogram zawarty w Słowniku Biograficznym Żeglarzy Pomorskich.

Ojciec pana Zenona, Antoni przybył do miasta w 1924 r. Był jednym z budowniczych gdyńskiego portu. Pracował m.in. przy montażu agregatów i urządzeń chłodniczych w budowanej w gdyńskim porcie na początku lat 30. ub. wieku chłodni. W 1951 r., po maturze w Liceum Ogólnokształcącym nr 2 w Gdyni, Zenon Gralak zdał egzamin na Wydział Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Studia skończył w roku 1955. 10 października z nakazem pracy w gdańskim dzienniku „Głos Wybrzeża” wrócił na Wybrzeże. Pracował w dziale ekonomiczno-morskim. Przygoda z morzem zaczęła się w liceum, w roku w 1948, od teoretycznego kursu żeglarskiego w Jacht Klubie Gryf. W ramach ćwiczeń pływał na szalupach wiosłowych po zrujnowanym basenie portowym w Gdyni. Później już były jachty – w Górkach Zachodnich w Gdańsku ćwiczył na Słonkach. W 1956 roku został członkiem Jacht Klubu Arka, działającego przy Przedsiębiorstwie Połowów i Usług Rybackich „Arka”. W 1958 r. wziął udział w swoim pierwszym zagranicznym rejsie, do Finlandii i Szwecji, na jachcie „Przygoda” z kpt. Andrzejem Pierzyńskim. Rok 1960 przyniósł kolejną wyprawę – na „Zewie Morza” do portów Zatoki Baskijskiej, z kpt. Kazimierzem Binkiewiczem.

W 1962 r. pływał po Bałtyku z kpt. Tadeuszem Olchowym z Jacht Klubu Kotwica na „Hetmanie”, a w1965 r. wyruszył pod kpt. Jerzym Rochoniem przez Kanał Kiloński, do Anglii, na „Wielkopolsce”. W latach 60. ub. w. Zenon Gralak zaliczał kolejne kursy żeglarskie, m.in. w Ośrodku Żeglarskim w Jastarni, a w roku 1971 zdał egzamin i otrzymał patent jachtowego sternika morskiego. W 1965 zmienił przynależność klubową na Jacht Klub MW Kotwica, którego wciąż jest członkiem honorowym. W latach 1964-1966 był przewodniczącym Komisji Propagandy Okręgu Gdańskiego PZŻ (od 1965 r. Gdańskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego), a od 1966 r. do 1992 r. członkiem Zarządu GOZŻ. Z najciekawszych swoich rejsów Zenon Gralak wymienia wyprawy do Kłajpedy, Rygi, Tallina, Leningradu (dzisiaj Petersburg), Helsinek, Hanko, Mariehamn na Alandach, Sztokholmu, Visby, Karlskrony, Oslo, Lubeki, Kilonii, Bremerhaven, Hamburga. Odwiedzał także porty angielskie, francuskie, Maderę, Wyspy Kanaryjskie… W 1968 r. uczestniczył w wyprawie „Daru Pomorza” dookoła Europy. Z Gdyni, przez Dover do Gibraltaru, dalej do Walencji, Stambułu, Odessy… W odwiedzanych portach pytano załogę – dlaczego taki piękny żaglowiec nie bierze udziału w Operacji Żagiel? Zenon Gralak powtórzył pytanie w swojej relacji z rejsu dla „Głosu Wybrzeża”. Powstały kolejne artykuły, dziennikarz, pełniący funkcję kierownika działu ekonomiczno-morskiego, zaczął przekonywać decydentów z Ministerstwa Żeglugi, „opanowanego” wówczas w większości przez ludzi z Wybrzeża., m.in. ministra Jerzego Szopę (od 1967 r. prezesa PZŻ), do uczestnictwa „Daru Pomorza” w Operacji. Wreszcie w 1972 roku „Dar” wyruszył na swoją pierwszą i jak się okazało – zwycięską Operację – z Cowes na wyspie Wight do latarniowca Skagen. Zawinął później do Malmö, Travemünde i Kilonii. Zenon Gralak był na pokładzie, tym razem w roli dziennikarza. W tym samym roku na jachcie „Jupiter” żegnał w Plymouth polską trójkę – kapitanów Krzysztofa Baranowskiego, Teresę Remiszewską i Zbigniewa Puchalskiego, którzy startowali tam do regat samotnych żeglarzy przez Atlantyk.

W 1974 r. był szefem prasowym Tall Ships’ Races w Gdyni. Dwa lata później płynął na „Darze Pomorza” na kolejny zlot, z okazji 200-lecia Stanów Zjednoczonych, a w 1978 r. na regaty Operacji Żagiel z Göteborga do brzegów Szkocji, a następnie do Oslo. W latach 1979-1980 dotarł najdalej na południe w swoich rejsach, do portów Saint-Louis i Dakar w Senegalu – na jachcie „Sonda” należącym do Instytutu Oceanologii PAN, pełniąc różne funkcje, w tym I oficera. Przepłynął łącznie ok. 50 000 tys. Mm, w tym blisko 30 tys. na „Darze Pomorza”… Był pomysłodawcą , obok redaktorów „Głosu Wybrzeża” Tadeusza Jabłońskiego i Kazimierza Kołodzieja, ustanowienia prestiżowych nagród żeglarskich Rejs Roku i Srebrny Sekstant (1970 r.). Do czasu przejścia na emeryturę (1993 r.) był sekretarzem jury tej nagrody. Zenon Gralak jest także współpomysłodawcą powołania Bractwa Kaphornowców przy okazji Operacji Żagiel 1974. Pomysł zrodził się w redakcji „Głosu Wybrzeża”, przy zaangażowaniu sekretarza redakcji i także żeglarza Tadeusza Jabłońskiego. W październiku 1980 r. znalazł się w Komitecie Założycielskim Towarzystwa Przyjaciół „Daru Pomorza” i do 2011 r. działał w Zarządzie Towarzystwa.

Był współorganizatorem i aktywnym działaczem Społecznego Komitetu Budowy „Daru Młodzieży”. W 1982 r. popłynął, również w roli dziennikarza, w dziewiczym rejsie żaglowca, w ramach kolejnego Tall Ships’ Races z Falmouth w Wielkiej Brytanii do Lizbony. To był jego ostatni rejs pod żaglami. W 2012 r. otrzymał nagrodę Conrady – Indywidualności Morskie, w 2014 r. – Krzyż „Pro Mari Nostro” – honorowe odznaczenie przyznawane przez Ligę Morską i Rzeczną. Wcześniej odznaczany krzyżami zasługi – brązowym, srebrnym i złotym, a Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski wręczył mu11 listopada 1988 r. – ówczesny wicepremier Mieczysław Rakowski. Jego największe zasługi to lobbowanie na rzecz żeglarstwa. W latach 50. pisywał m.in. o wyprawach niewielkich kutrów na Morze Północne. Później przygotowywał reportaże z rejsów, zarówno z tych, w których był członkiem załogi, jak i tych, w których był „tylko” dziennikarzem. W latach 80. w cotygodniowym felietonie w „Dzienniku Bałtyckim” pt. „Dziennik żeglarski”, poruszał aktualne problemy, apelował o zainteresowanie i pomoc dla żeglarstwa. W redakcji „Głosu Wybrzeża pracował do 1973 r., później w katowickiej „Trybunie Robotniczej”, największej wówczas gazecie w Polsce (1,2 mln nakładu) jako jej przedstawiciel na Wybrzeżu. Współpracował także z „Dziennikiem Bałtyckim” i miesięcznikami „Morze” i „Żagle”, rocznikami „Polska na morzu” i „Rocznik Żeglarski”.

Zenon Gralak zmarł 9 stycznia 2020 roku.