To pierwsza jednostka klasy 12-metrowej, która zwyciężyła w Pucharze Ameryki. Klasa ta została wprowadzona do walki o Srebrny Dzban po II wojnie światowej jako odpowiedź na postulaty zmierzające do odtworzenia prestiżowej rywalizacji, ale zarazem odpowiedź na czas kryzysu powojennego. Znacznie mniejsze jachty, niższe budżety, ale rywalizacja w dobrym, starym stylu.

Henry Sears i Briggs Cunningham, wraz z innymi inwestorami finansowymi, utworzyli jeden z syndykatów New York Yacht Club na potrzeby Pucharu Ameryki w 1958 roku i rozpoczęli poszukiwania projektanta jachtu stającego do walki o Puchar. Zatrudnili Olina Stephensa ze Sparkman & Stephens do zaprojektowania „Columbii”, która miała zostać zbudowana w znanej stoczni Nevins Boatyard w Nowym Jorku. Jej projekt oparto na udanej, przedwojennej 12-metrowej „Vim” (US 15). Chociaż projekt miał wówczas już 19 lat, „Vim” Harolda Vanderbilta był do tego czasu najszybszym jachtem 12-metrowym i stał się podstawą zwycięskiego projektu Sparkmana i Stephena dla „Columbii”.

Nowa łodka rozpoczęła swoją drogę do zwycięstwa w Pucharze Ameryki od zaciętych wyścigów wstępnych u wybrzeży Newport w stanie Rhode Island. Próby obrony Pucharu Ameryki w 1958 roku były prawdopodobnie najbardziej ekscytującymi, jakie kiedykolwiek się odbyły. „Columbia” była jedną z czterech amerykańskich łodzi rywalizujących Puchar Ameryki. Pozostałe, Weatherly (US-17), Easterner (US-18) i „Vim” (US-15), podobnie jak „Columbia”, również były bardzo szybkimi łodziami i miały doskonałą załogę, wyścigi były więc i zacięte i bardzo emocjonujące. Kapitanem jachtu „Columbia” był Briggs Cunningham, a jego załoga składała się z najlepszych żeglarzy w Stanach Zjednoczonych, w tym Olina i Roda Stephensów, Harry’ego Searsa, Colina Ratseya, Wallace’a Tobina i Halsey Herreshoffa.

Wstępna seria prób obrony Pucharu Ameryki rozpoczęła się 12 lipca 1958 roku u wybrzeży Newport, RI. „Easterner” i „Weatherly” jako pierwsi odpadli w eliminacjach, które pozostawiły dwie zaprojektowane przez Sparkmana i Stephensa łodzie, „Vim” i „Columbia”. Ostatecznie 19-letni „Vim” nie był w stanie pokonać nowszej i szybszej „Columbii”, która w finałowym wyścigu wygrała ostatni wyścig z przewagą zaledwie 12 sekund.

Pretendentem do finału Pucharu Ameryki w 1958 roku był Royal Yacht Squadron’s „Sceptre” (K-17). „Sceptre”, pierwszy z dwóch dwunastometrów zaprojektowanych przez Davida Boyda, intensywnie trenował na akwenie Cieśniny Solent i wygrał próby Pucharu Ameryki, aby zostać pierwszym 12-metrowym pretendentem do Pucharu Ameryki. „Sceptre” został wysłany do Stanów Zjednoczonych i zaczął ścigać się w Newport, RI 20 września 1958 roku.

W Newport, finałach Pucharu Ameryki RI w 1958 roku, od razu było oczywiste, że „Sceptre” nie może się równać z „Columbią”. Amerykańska Dwunastka przygotowana przez swoje ciężko wywalczone zwycięstwo w elminacjach, ani razu nie przegrała z „Sceptre” i wygrała cztery wyścigi z rzędu z przewagą od 7 do 12 minut, zdobywając pierwszy Puchar Ameryki po wojnie w nowej klasie i czyniąc ją pierwszą 12-metrową, która wygrała Puchar Ameryki.

 „Columbia” miała bardzo udaną karierę od czasu zdobycia Pucharu Ameryki. Była pretendentką do Pucharu Ameryki w 1962 roku i nadal wygrywała wyścigi dla różnych prywatnych właścicieli podczas pobytu w Europie. Została jednak sprzedana do Francji, gdzie właściciele nie potrafili należycie zadbać o stan techniczny jachtu. Długo trwały negocjacje potencjalnego nowego amerykańskiego nabywcy a dotychczasowym armatorem, wreszcie jednak „Columbia” została sprowadzona z powrotem do Newport, RI w 1997 roku.

Dziś „Columbia” jest znakomicie utrzymana dzięki solidnej konstrukcji i dużemu zapleczu finansowemu właściciela, który nadał swemu nabytkowi rys luksusu. Pokłady z drewna tekowego i detale z 24-karatowego złota, wykwintne lakierowane wnętrze, cztery umywalki z drewna tekowego z bieżącą ciepłą wodą, kwatery kapitańskie i koje dla załogi. Zainstalowano nawet spiralne schody  do obszernego salonu z szafką na wino, półkadłubami, stacją nawigacyjną i mini galerią obrazów.

Jej ostatnie sukcesy są imponujące. „Columbia” została mistrzynią Ameryki Północnej 2016 roku, sezon później „Columbia” została uhonorowana trofeum Teda Hooda, które trafia do najbardziej zwycięskiego jachtu 12-metrowego. W 2018 roku zajęła 1 miejsce w klasie w serii New York Yacht Club Rolex & Newport Trophy. Następnie zajęła 1 miejsce w Panerai Classic Yacht Challenge w Nantucket Race Week, Opera House Cup, Bristol & Newport Regattas.

W 2019 roku „Columbia” zajęła 1. miejsce w swojej klasie w Mistrzostwach Świata na 12 metrów.

Podstawowe dane techniczne:

dł. całkowita  69′ 8”

długość linii wodnej  45′ 10”

szerokość  11’9”

powierzchnia żagli – 1846 stóp kwadratowych

projektant – Olin Stephens

konstruktor – Nevins Shipyard, City Island, NY

pierwotny właściciel – Henry Sears Syndicate (New York Yacht Club)

pierwszy kapitan – Briggs Cunningham

fot. Marek Słodownik (prawa zastrzeżone)