„Mercator” to barkentyna o stalowym kadłubie zbudowana w 1932 roku jako statek szkoleniowy dla belgijskiej floty handlowej. Statek szkoleniowy „Mercator” został zbudowany według projektu Adriëna de Gerlache (belgijskiego badacza Antarktydy 1898) w stoczni Ramage & Ferguson w Leith, Edynburg (Szkocja). Budowa rozpoczęła się w 1931 roku i ukończono ją w kolejnym sezonie. „Mercator” był następcą wcześniejszych statków szkolnych, takich jak „Comte de Smet de Naeyer” 1 i 2 oraz „l’Avenir”. Statek zbudowano, aby zapewnić praktyczne szkolenie przyszłym oficerom marynarki handlowej, a także, w mniejszym stopniu, maszynistom, marynarzom i kucharzom. Na pokładzie znajdowało się maksymalnie 100 ludzi (stałej załogi i uczniów), a statek szkolił około 1200 oficerów marynarki handlowej! „Mercator” był własnością państwa belgijskiego (1932-1994), ale był obsługiwany przez Hogere Zeevaartschool z Antwerpii od 1932 do 1960 roku.

Nazwano ją na cześć Gerardusa Mercatora (1512–1594), belgijskiego kartografa. Została zaprojektowana przez GL Watson & Co. i zbudowana w Leith w Szkocji i zwodowana w 1932 roku. Oprócz pełnienia funkcji statku szkoleniowego, wykorzystywano go również, głównie przed II wojną światową , do obserwacji naukowych lub jako ambasadora Belgii na światowych targach i imprezach żeglarskich. W 1961 roku stała się pływającym muzeum, najpierw w Antwerpii, a od 1964 roku w marinie w Ostendzie, tuż przed ratuszem. Od 2019 roku jest otwarta dla zwiedzających.

Budowa

„Mercator” został zwodowany w 1932 roku jako barkentyna o stalowym kadłubie i olinowaniu kompozytowym. Maszt przedni ma żagle rejowe, grotmaszt i bezanmaszt są ożaglowane żaglami gaflowymi. Zazwyczaj „Mercator” miał 15 żagli o łącznej powierzchni około 1600 m². Przy sprzyjającym wietrze mógł z łatwością osiągnąć prędkość 13 węzłów.

Historia

„Mercator” odbył w sumie 41 podróży (nazywanych krucjatami) i odwiedził 54 kraje. Dwa niezwykłe rejsy odbyły się w latach 1933-1935 na Wyspę Wielkanocną (podróż 7,5 miesiąca), aby zebrać francusko-belgijskich członków wyprawy. „Mercator”’ odbył swój siódmy rejs w 1934 roku, płynąc z wyspy Pitcairn, Tahiti, Papeete, na Markizy i Honolulu na belgijsko-francuską ekspedycję naukową. Okazała się ona dość niezwykła w czasie przed wybuchem  II wojny światowej. Pod koniec tej wyprawy dwa słynne posągi z Wyspy Wielkanocnej, które zostały przetransportowane z powrotem do Europy na pokładzie „Mercatora”, zostały podarowane przez rząd Chile, jeden Francji a drugi Belgii. W 1936 roku „Mercator” miał zaszczyt przywieźć do domu szczątki flamandzkiego misjonarza i apostoła trędowatych, Pater Damiaana, z wyspy Molokai na Hawajach.

21 lutego 1940 roku „Mercator” wyruszył w swój ostatni rejs przed II wojną światową. Popłynął do Rio de Janeiro, a następnie dotarł do Bomy w Demokratycznej Republice Konga.

Następnie okręt został wysłany pod brytyjską banderą do Aliantów jako okręt bazowy dla okrętów podwodnych w Freetown (Sierra Leone). Po zwolnieniu ze służby w marynarce wojennej okręt wrócił do Belgii, aby przejść szeroko zakrojone prace konserwacyjne Po trudnych negocjacjach „Mercator” został odholowany z powrotem do Belgii w 1947 roku, aby zostać w pełni odrestaurowanym w stoczni Beauval and Goedemé w Gandawie. Po niezbędnej renowacji. 20 stycznia 1951 roku  statek powrócił do służby jako okręt szkoleniowy i odbył 41 rejsów, żeglując po niemal wszystkich morzach. Następnie wykonał wiele misji naukowych. Wystartował także w pierwszych regatach Tall Ships’ Races, które odbyły się w 1956 roku. Był to wyścig 20 największych żaglowców na świecie. Regaty odbywały się z Turcji, Devon do Lizbony i miały być ostatnim pożegnaniem ery żaglowców. W regatach z 1960 roku z Oslo do Ostendy żaglowiec „Mercator” zdobył pierwsze miejsce. Startował także w latach kolejnych: Brest-Wyspy Kanaryjskie (1958) i zdobył wyróżnienia liniowe w regatach Oslo-Ostenda (1960). Od 1932 do 1960 roku „Mercator” miał tylko dwóch dowódców: kapitana R. Van de Sande (od 1932 do 1955 roku), kapitana R. Ghysa (od 1955 do 1960 roku).

W 1964 roku „Mercator” stał się pływającym muzeum w Ostendzie, zacumowanym przed ratuszem. Od końca września 2015 r. do końca marca 2017 r. „Mercator” przeszedł gruntowną renowację w stoczni Ostend Shipyard IDP. Od początku kwietnia statek stał się własnością miasta Ostenda. 29 marca 2017 roku powrócił do swojego zwykłego miejsca cumowania i roli statku muzealnego, a 16 czerwca 2017 r., na mocy dekretu ministerialnego, „Mercator” stał się „chronionym dziedzictwem żeglarskim”.

Ten statek jest wyjątkowym flamandzkim statkiem o dużej wartości historycznej. Jest to jedyny duży żaglowiec swoich czasów, który był wykorzystywany i wykorzystywany przez państwo belgijskie. Był wyposażony we wszystkie nowoczesne urządzenia (silnik, instrumenty, sprzęt elektryczny). Statek jest w pełni zachowany, łącznie z wnętrzem kabiny. „Mercator” ma dużą wartość historyczną jako ostatni belgijski statek szkoleniowy, który szkolił oficerów marynarki handlowej do 1960 roku.

Dane techniczne

Statek ten ma 15 żagli o łącznej powierzchni 1600 m². „Mercator” ma długość 78,40 m, szerokość 11,8 m i zanurzenie 4,23 m. Konstrukcja statku obejmuje kadłub z płyt stalowych na stalowej stępce i wręgach, nadbudówka jest również stalowa. Pokłady są zbudowane z drewna Iroko, które jest trwałym tropikalnym drewnem liściastym o pięknym kolorze od złocistożółtego do złocistobrązowego, pochodzącym z Afryki Zachodniej.

Statek posiada silnik wysokoprężny Burmeister & Wain , zbudowany na licencji Cockerill: 6 cylindrów, 500 KM. Dzięki temu „Mercator” mógł z łatwością osiągnąć prędkość 13 węzłów (24 km/h)!

w tekście wykorzystano obszerne fragmenty materiału opublikowanego na stronie wikipedia.org