53 lata temu, 29 kwietnia 1971 roku, w redakcji ” Żagli” wręczono po raz pierwszy Nagrodę im. leonida Teligi.
W 1970 roku w redakcji miesięcznika „Żagle” zdecydowano o ustanowieniu Nagrody im. Leonida Teligi za twórczość literacką. Było to jedno z działań wpisujących się w promocję wokółziemskiego rejsu Teligi zakończonego rok wcześniej. Symbolicznie Nagroda była wręczana wpod koniec kwietnia, co nawiązywało do rocznicy zakończenia rejsu „Opty”.
Nagroda nawiązywała wprost do przedwojennej Nagrody Literackiej imienia Szareckiego, młodego działacza i pisarza zmarłego w latach 30. Choć nigdy nie odwołano się do przedwojennego pierwowzoru. Przyznawana była przez Jury pod przewodnictwem redaktora naczelnego Magazynu „Żagle”.
Pierwotnie laureatem zostawała jedna osoba, z czasem redakcja zaczęła nagradzać także osoby i instytucje aktywnie działające na rzecz popularyzacji żeglarstwa, w niedługo potem także swoich współpracowników. Od początku XXI wieku zmieniono formułę nagradzając także za wyczyn żeglarski.
Nagroda ta jest jednym z najstarszych wyróżnień żeglarskich w kraju. Awers medalu zaprojektował w 1970 roku Adam Myjak, późniejszy profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Rewers projektował jego kolega z ASP, późniejszy olimpijczyk w klasie Star z 1980 roku, Zbigniew Malicki.
29 kwietnia 1971 roku Nagrodę wręczono po raz pierwszy, a Laureatem został Włodzimierz Głowacki za książkę „Wspaniały świat żeglarstwa”.
LAUREACI
LISTA LAUREATÓW NAGRODY IM. LEONIDA TELIGI przyznawanej za całokształt działalności lub osiągnięcia roku poprzedniego
1971
Włodzimierz Głowacki za książkę „Wspaniały świat żeglarstwa” (Nagroda Główna)
1972
Zbigniew Milewski za książkę „Projektowanie i budowa jachtów żaglowych” (Nagroda Główna)
Dziennik „Głos Wybrzeża” za popularyzację żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
1973
Tadeusz Lisowski za cykl programów telewizyjnych „Pokochać wiatr”(Nagroda Główna)
1974
Dariusz Bogucki za książkę „Do brzegów Grenlandii” (Nagroda Główna)
Miesięcznik „Morze” za popularyzowanie żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
1975
Mieczysław Pluciński i Stefan Workert za książkę „Sam zbuduj łódź” (Nagroda Główna)
Telewizja Polska za popularyzowanie żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
1976
Aleksander Kaszowski i Zbigniew Urbanyj za książkę „Eurosem na Horn” (Nagroda Główna)
Zespół TV za magazyn „Latający Holender” (Honorowe Wyróżnienie)
1977
Halina Stefanowska za książkę „Rozśpiewane morze” (Nagroda Główna)
Wydawnictwo Sport i Turystyka za publikacje o tematyce żeglarskiej (Honorowe Wyróżnienie)
1978
Stefan Wysocki za całokształt twórczości o tematyce żeglarskiej (Nagroda Główna)
Dziennnik „Głos Szczeciński” za popularyzowanie żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
1979
Andrzej Rymkiewicz za książkę „Regaty” (Nagroda Główna)
Zespół Magazynu Telewizyjnego „Siódemka” za popularyzowanie żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
1980
Jerzy Dziewulski za książkę Wiadomości o jachtach żaglowych (Nagroda Główna)
Tygodnik „Sportowiec” za popularyzowanie żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
Czesław Czarnocki za całokształt działalności żeglarskiej (Honorowe Wyróżnienie)
1981
Krzysztof Baranowski za książkę „Dom pod żaglami” i programy telewizyjne (Nagroda Główna)
Wydawnictwo „Iskry” za publikacje o tematyce żeglarskiej (Honorowe Wyróżnienie)
1982
Aleksander Kaszowski i Zbigniew Urbanyj za książkę „Polskie jachty na oceanach” (Nagroda Główna)
Krajowa Agencja Wydawnicza za publikacje o tematyce żeglarskiej (Honorowe Wyróżnienie)
Mieczysław Pluciński za udane konstrukcje łodzi i jachtów (Honorowe Wyróżnienie)
Juliusz Sieradzki za udane konstrukcje jachtów (Honorowe Wyróżnienie)
1983
Antoni J. Pisz za książkę „Marią przez Pacyfik” (Nagroda Główna)
Tygodnik „Świat Młodych” za popularyzację żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
Józef Marczewski za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1984
Dariusz Bogucki za książkę „Zanim powrócimy” (Nagroda Główna)
Warszawski EMPiK za popularyzację żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
Jerzy Sydow za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1985
Krzysztof Baranowski za książkę „Praktyka oceaniczna” (Nagroda Główna)
Młodzieżowy Klub Morski „Szkwał” za organizację festiwali szantowych „Shanties” (Honorowe Wyróżnienie)
Marian Lenz za długoletnią współpracę z Żaglami (Wyróżnienie Specjalne)
1986
Jacek Czajewski za książkę „Nawigacja żeglarska” (Nagroda Główna)
Tygodnik „Wybrzeże” za popularyzację żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
Zygmunt Choreń za projekt i budowę wielkich żaglowców (Honorowe Wyróżnienie)
Stefan Wysocki za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1987
Włodzimierz Głowacki za całokształt twórczości żeglarskiej (Nagroda Główna)
Miesięcznik „Budownictwo Okrętowe” za popularyzację żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
Witold Tomaszewski za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1988
Stefan Wysocki za książkę „Elementarz żeglarski” (Nagroda Główna)
Zespół Bloku Harcerskiego IV Polskiego Radia za audycje „Kliper siedmiu mórz” (Honorowe Wyróżnienie)
Jan Goralewski za całokształt działalności żeglarskiej (Honorowe Wyróżnienie)
Piotr Jankowiak za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1989
Jacek Czajewski za książkę „Szkoła pod żaglami” (Nagroda Główna)
Wydawnictwo „Glob” za publikacje o tematyce żeglarskiej (Honorowe Wyróżnienie)
Witold Tobis za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1990
Zbigniew Kosiorowski za czterotomowy cykl powieści „Przez cztery oceany” (Nagroda Główna)
Waldemar Heflich i zespół TV za magazyn „Z wiatrem i pod wiatr” (Honorowe Wyróżnienie)
Zbigniew Michalski za całokształt działalności żeglarskiej (Honorowe Wyróżnienie)
Jan Dominowski za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
Jerzy Kuliński za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1991
Nagrody nie przyznano
1992
Marek Czasnojć za książkę „Świat wielkich żagli” (Nagroda Główna)
Marek Siurawski za książkę „Szanty i szantymeni” (Nagroda Główna)
Jerzy Kuliński za przewodnik dla żeglarzy „Polskie porty otwartego morza” (Nagroda Główna)
Ludomir Mączka za wieloletnią żeglarską wędrówkę po świecie będącą wykładnią filozofii żeglarstwa swobodnego (Honorowe Wyróżnienie)
Roman Paszke za stworzenie pierwszego w Polsce zawodowego zespołu regatowego GEMINI (Honorowe Wyróżnienie)
1993
głównej nagrody nie przyznano
Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie za podjęcie się roli wydawcy „Żagli” (Honorowe Wyróżnienie)
Wojciech Kuczkowski za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1994
Wojciech Kuczkowski za książkę „Szlak Wielkich Jezior Mazurskich – Przewodnik dla żeglarzy” (Nagroda Główna)
Polski Związek Żeglarski za 70 lat propagowania żeglarstwa (Honorowe Wyróżnienie)
Jacek Czajewski za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1995
Witold Tobis za książkę „Budowa i naprawa jachtów z laminatu” (Nagroda Główna)
Joseph Conrad Yacht Club (Chicago) za 25 lat upowszechniania żeglarstwa wśród Polonii Amerykańskiej (Honorowe Wyróżnienie)
Marek Słodownik za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne)
1996
Jerzy Dziewulski za książkę „Wiadomości o jachtach żaglowych” (Nagroda Główna)
1997
Joanna Rafalska-Nadolna za tomik poezji „Moje Morze” (Nagroda Główna)
Oficyna Wydawnicza „ALMA-PRESS” za wydawanie książek i podręczników żeglarskich (Honorowe Wyróżnienie)
Jacek Czajewski za redakcję pierwszej w Polsce Encyklopedii Żeglarskiej (Honorowe Wyróżnienie)
Leszek Błaszczyk za długoletnie redagowanie „Żagli” (Wyróżnienie Specjalne)
1998
Henryka Stępień za książkę „Mariusz Zaruski – opowieść biograficzna” (Nagroda Główna)
Mirosław Kowalewski i Zespół „Zejman i Garkumpel” za popularyzację żeglarstwa i problematyki morskiej wśród dzieci (Honorowe Wyróżnienie)
Jerzy Rogacki za długoletnią współpracę z „Żaglami” (Wyróżnienie Specjalne )
1999
Jerzy Sydow za książkę „Żeglowanie po śródlądziu” (Nagroda Główna)
Zespół „Cztery Refy” za popularyzację żeglarstwa poprzez piosenkę żeglarską (Honorowe Wyróżnienie)
Jerzy Kołakowski za wieloletnią współpracę z miesięcznikiem „Żagle” (Wyróżnienie Specjalne)
2000
Zbysław Śmigielski za książkę „Kapitanowie” (Nagroda Główna)
Mateusz Kusznierewicz za popularyzację żeglarstwa polskiego na Świecie (Honorowe Wyróżnienie)
Wydawnictwo „Neptun” pod kierownictwem Jerzego Saleckiego za twórczość ułatwiającą uprawianie żeglarstwa – wydanie cyklu książek pt. „Polskie Jachty” (Honorowe Wyróżnienie)
Wojciech Kuźnicki za długoletnią współpracę z miesięcznikiem „Żagle” (Wyróżnienie Specjalne)
2001
Jacek Czajewski za zbiór opowiadań żeglarskich pt. „Morskie opowieści” (kat. Literatura i Sztuki)
Karol Jabłoński za wyczyn żeglarski (kat. Wyczyn żeglarski)
TVP Warszawski Ośrodek Telewizyjny za popularyzacje żeglarstwa (kat. Popularyzacja Żeglarstwa)
2002
Arkadiusz Pawełek za książkę pt. „Cena strachu” (kat. literatury i sztuki)
Roman Paszke z załogą s/y „Warta-Polpharma” za udział w regatach The Race (kat. Wyczyn Żeglarski)
Telewizja Polska Pr. I za 100 dni relacji z regat „The Race” (kat. Popularyzacja Żeglarstwa)
2003
Czesław Marchaj za całość dorobku – książki z cyklu „Teoria Żeglowania” (Nagroda Specjalna)
Wojciech Skórski za książkę pt. „Łupinką przez Atlantyk” (kat. Publikacji o tematyce żeglarskiej)
Karol Jabłoński mistrz świata w match racingu (kat. Wyczyn Sportowy)
Radio Szczecin za popularyzację żeglarstwa (kat. Popularyzacja Żeglarstwa)
2004
Henryk Wolski za książkę „Fortitudine Vincimus” (kat. Literatura i Sztuki)
Przemysław Miarczyński mistrz świata w kl. Mistral (kat. Wyczynu Żeglarskiego)
Miasto Gdynia za wszechstronną pomoc przy organizacji zlotu żaglowców Cutty Sark (kat. Popularyzacji Żeglarstwa)
STA Poland za organizację „Cutty Sark” w Gdyni w 2003 r. (kat. Popularyzacja Żeglarstwa)
2005
Adam Piechal i Jerzy Salecki za „Polsko-angielski słownik żeglarski” (kat. Literatura i Sztuki)
Mateusz Kusznierewicz za wyniki w 2004 r. i brązowy medal olimpijski w Atenach 2004 (kat. Wyczyn Żeglarski)
Radio Olsztyn za konsekwentną popularyzację i promocję Mazur i żeglarstwa (kat. Popularyzacja Żeglarstwa)
2006
Anna Rybczyńska za książkę pt. „Prawda o Władysławie Wagnerze” (kat. Literatura i Sztuki)
Patryk Piasecki za osiągnięcia sportowe w 2005 r. (kat. Wyczyn Żeglarski)
Program Nivea „Błękitne Żagle” za działalność żeglarską wśród setek młodych żeglarzy, funkcjonujący od 5 lat (kat. Popularyzacji Żeglarstwa)
2007
Andrzej Kolaszewski, Piotr Świdwiński za podręcznik „Żeglarz Jachtowy” (kat. Publikacja o tematyce żeglarskiej)
Maciej Grabowski za zdobycie srebrnego medalu mistrzostw Europy w klasie Laser (kat. Sportowy wyczyn żeglarski)
Subiektywny Internetowy Serwis Informacyjny Jerzego Kulińskiego (kat. Popularyzacja żeglarstwa)
2008
Rudolf Krautschneider – za książkę „Co przyniosły fale i wiatr” (kat. Publikacja o tematyce żeglarskiej)
Piotr Tarnacki – za trzecie mistrzostwo świata w klasie Micro (kat. Sportowy wyczyn żeglarski)
The Tall Ships’ Races 2007 – za wspaniałą organizację wielkiej imprezy. Nagroda dla komitetu organizacyjnego pod przewodnictwem prezydenta Szczecina – Piotra Krzystka (kat. Popularyzacja żeglarstwa)
2009
Jacek Komuda – za książkę „Galeony wojny” (kat. Publikacja o tematyce żeglarskiej)
Mateusz Kusznierewicz i Dominik Życki – za mistrzostwo świata w klasie Star i 4 m. na Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie w 2008 r. (kat. Sportowy wyczyn żeglarski)
Alma-press – za systematyczne powiększanie żeglarskiej biblioteki w Polsce (kat. Popularyzacja żeglarstwa)
2010
Wojciech Kuźnicki – za książkę w podwójnej wersji językowej po polsku i po angielsku pt „Żeglarstwo lodowe dla najmłodszych” (kat. Publikacja o tematyce żeglarskiej).
Rafał Szukiel – za zwycięstwo w olimpijskiej klasie Finn w regatach Kieler Woche 2009 (kat. Sportowy wyczyn żeglarski).
Jolanta i Sławomir Klupsiowie – za wieloletnią pracę na rzecz popularyzacji i promocji żeglarstwa i kultury morskiej oraz za pełen pasji program telewizyjny „Opowieści wiatru i morza”. (kat. Popularyzacja żeglarstwa)
2011
Jacek Czajewski – za książkę „Morze i żagle w poezji polskiej” (kat. Publikacja o tematyce żeglarskiej).
Piotr Myszka – za tytuł mistrza świata w olimpijskiej klasie RS:X (kat. Sportowy wyczyn żeglarski).
magazyn Wr.OZŻ „Szkwał” – za wkład w popularyzację i rozwój polskiego żeglarstwa (kat. Popularyzacja żeglarstwa).
2012
Monika Witkowska – za książkę „Kurs Arktyka” (kat. Literatura i Sztuka o tematyce żeglarskiej).
Zbigniew Gutkowski – za 2. miejsce w wokółziemskich etapowych regatach Velux 5 Oceans
(kat. Sportowy wyczyn żeglarski).
Szczeciński Program Edukacji Morskiej i jego twórca Wiesław Seidler – za 15 lat działalności na rzecz promocji żeglarstwa (kat. Popularyzacja żeglarstwa).
2013
Apolinary Pastuszko – za książkę „Klasa Finn – ważna karta w historii polskiego żeglarstwa regatowego” (kat. Literatura i Sztuka o tematyce żeglarskiej).
Zofia Noceti-Klepacka i Przemysław Miarczyński – za zdobycie brązowego medalu IO Londyn 2012 w klasie RS:X (kat. Sportowy wyczyn żeglarski).
Jarosław Bazylko za 18 lat działania na rzecz organizacji Pucharu Polski Jachtów Kabinowych (kat. Popularyzacja żeglarstwa).
2014
Zbigniew Kosiorowski – za całokształt twórczości o tematyce żeglarskiej (kat. Literatura i Sztuka o tematyce żeglarskiej).
Piotr Ogrodnik, Piotr Petryla i Grzegorz Banaszczyk – za mistrzostwo świata w klasie Micro (kat. Sportowy wyczyn żeglarski).
Marek Szurawski – za upowszechnianie od wielu lat kultury związanej z morzem i jego historią (kat. Popularyzacja żeglarstwa).
2015
Piotr Kasperaszek – Grecja. Najlepsze trasy dla żeglarzy – przewodnik po Grecji (kat. Literatura i Sztuka o tematyce żeglarskiej).
Karol Jabłoński – za mistrzostwo świata, Europy i Polski w klasie DN zdobyte w roku 2015 (kat. Sportowy wyczyn żeglarski).
Jerzy Porębski – za wieloletnią popularyzację kultury związanej z żeglarstwem, morzem i jego historią (kat. Popularyzacja żeglarstwa).
2016
Ewa Skut – „Pod żaglami w lodowych krainach” (kat. Literatura i Sztuka o tematyce żeglarskiej).
Piotr Myszka – za mistrzostwo świata w klasie RS:X (kat. Sportowy wyczyn żeglarski).
Organizatorzy Nagrody „Przyjazny Brzeg” PTTK/PZŻ – za wieloletnią popularyzację kultury związanej z żeglarstwem, morzem i jego historią (kat. Popularyzacja żeglarstwa).
2017
Agnieszka Skrzypulec i Irmina Mrózek Gliszczynska – za sportowy wyczyn i mistrzostwo świata w klasie 470
Jerzy Pieśniewski – w kategorii publikacja, autor książki „Szybciej niż wiatr”
Milka Jung – w kategorii popularyzacja za wiele cennych tłumaczeń literatury żeglarskiej
2018
Szymon Kuczyński i Mariusz Koper – równorzędna nagroda w kategorii wyczyn sportowy
Marcin Palacz – w kategorii publikacja o tematyce żeglarskiej, za przewodnik żeglarski – „Polskie wybrzeże Bałtyku”
2019
Joana Pajkowska – za samotny rejs non stop dookoła świata
Dla dzieci o morzu, klimacie i ekologii – Jan Marcin Węsławski i Lech Kotwicki (kat. literatura)