Właściwie jest to jubileusz odrodzenia jachtu, który zna chyba każdy polski żeglarz.
10 lat temu, 30 października 2012 roku, w Gdańsku odbyła się ceremonia podniesienia bandery na keczu „Generał Zaruski”. Jacht po kilkuletnim remoncie został oddany do eksploatacji, a jego etatowym kapitanem został Jerzy Jaszczuk. Podczas uroczystej ceremonii banderę na odrestaurowanym jachcie przekazał prezydent Bronisław Komorowski. Obecnie jacht jest własnością miasta Gdańsk i służy do szkolenia młodzieży.
1938. Zamówiony przez Ligę Morską i Kolonialną, z inicjatywy gen. Mariusza Zaruskiego, jako jeden z 10 podobnych jachtów, które miały stanowić trzon przyszłej morskiej flotylli harcerskiej.
1939. Rozpoczęcie budowy w szwedzkiej stoczni B. Lunda w Ekenäs koło Kalmaru, według planów szwedzkiego jachtu szkolnego „Kaparen” z 1934 roku. Na prośbę gen. Zaruskiego budowę nadzorował Gustaf Bernhardt, założyciel i szef Svenska Seglarskola. Jacht od początku miał nosić nazwę „Generał Mariusz Zaruski”.
6 lutego 1940. Sprzedaż jachtu na licytacji w celu pokrycia nieopłaconych kosztów budowy. Nowym właścicielem zostało stowarzyszenie Colbus powołane do życia specjalnie w tym celu 25 października 1939 roku.
Czerwiec 1940. Wodowanie kadłuba i początek prac z ożaglowaniem i zabudową wnętrz.
Październik 1940. Stowarzyszenie Colbus sprzedaje skończony jacht (ale jeszcze bez zamontowanych silników) Svenska Seglarskola za 40 000 koron. W kontrakcie znajdują się zapisy zakazujące dalszej sprzedaży jednostki przez 5 lat.
Okres wojny jacht spędził na szwedzkich wodach terytorialnych żeglując pod nazwą „Kryssaren”, wykorzystywany przez szwedzką organizację „Svenska Seglarskolan” („Szwedzka Szkoła Żeglarska”).
1945. Strona szwedzka przypomniała, że znajduje się u nich nieodebrany, spłacony jeszcze przed wojną jacht.
1946. 17 stycznia żaglowiec przypłynął do kraju na holu. Otrzymał nazwę „Generał Zaruski” w hołdzie inicjatorowi budowy żaglowca, postaci najbardziej przed wojną zasłużonej dla morskiego wychowania polskiej młodzieży. Jacht przejęła reaktywowana Liga Morska. Decyzją LM żaglowiec został przekazany do Centralnego Ośrodka Morskiego w Ustce. Pierwszy większy rejs po Bałtyku odbywa się we wrześniu 1946.
1947. Kapitanem jachtu na kilka lat został Michał Sumiński.
1948-1949. Jacht został czarterowany organizacji Służba Polsce.
Sierpień 1950. Rejs pod dowództwem kpt. Szpakowskiego do portów NRD.
1953. Przejęcie jachtu przez Ligę Przyjaciół Żołnierza (przemianowana od 1962 na Ligę Obrony Kraju) po włączeniu do niej Ligi Morskiej.
1957. Zmiana nazwy na „Mariusz Zaruski” (jeszcze bez dopisku „Generał”). W czerwcu rejs z Zewem Morza do Narwiku.
1958. Remont i wymiana oryginalnych silników Bolinder na June Munktell (2 x 45 KM).
1962. Wymiana napędu na 2 silniki Albin Motors (2 x 75 KM).
1969. Przywrócenie nazwy „Generał Zaruski”.
1975. Rejs na Spitsbergen pod dowództwem kpt. Rościszewskiego. „Generał Zaruski” pierwszym polskim żaglowcem, który dotarł do stacji badawczej Hornsundzie.
1976. Wymiana silników na marynizowane w Puckich Zakładach Mechanicznych jednostki „Rekin” (każda po 95 KM).
1977. Wejście na mieliznę pod Kopenhagą.
1978–1982. Remont w stoczni „Nauta” w Gdyni. Wstawienie nowych silników (2 x 140 KM).
1982. Pierwszy rejs Bractwa Żelaznej Szekli na Zaruskim.
1984. W porcie Jastarnia za burtę jachtu wypada jego bosman i ponosi śmierć.
1988. Podczas wakacyjnego rejsu szkoleniowego po Morzu Bałtyckim żaglowiec łamie maszt.
1993. Rejs z niepełnosprawnymi do alandzkiego portu Maarienhamn.
W połowie lat 90. został wyczarterowany prywatnej osobie (Ryszardowi Herrmannowi, przeprowadzającemu jego remonty). Pływał głównie w rejsach z młodzieżą, lecz także w zimowe rejsy sylwestrowe (2000/2001, 2001/2002). Na wiosnę 2003 wskutek braku remontów stracił klasę PRS, został wyłączony z eksploatacji i zacumowany w Jastarni.
Od sierpnia 2003 przekazany został pod opiekę fundacji Polskie Żagle im. Gen. Zaruskiego, zamierzającej wyremontować jacht i przywrócić mu funkcję zaplanowaną jeszcze przed wojną – szkolenie żeglarskie młodzieży. Przeprowadzony na slip stoczni rybackiej we Władysławowie w maju 2005 roku. Pod koniec 2006 roku szeroko zakrojony remont został przerwany na skutek wycofania się głównego sponsora – Poczty Polskiej.
2005. Fundacja Kompania Morska odnalazła w Szwecji i przekazała do Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku rysunki konstrukcyjne jachtu „Kaparen”, który był pierwowzorem dla „Generała Zaruskiego”.
15 września 2008. podpisanie listu intencyjnego dotyczącego przejęcia przez miasto Gdańsk żaglowca i przekazania go Miejskiemu Ośrodkowi Sportu i Rekreacji.
3 listopada 2008. Gdańsk kupił żaglowiec za 150 000 zł.
Kwiecień 2009 – przyholowanie jednostki do Gdańskiej Stoczni „Remontowej”.
15 września 2009. Fundacja Kompania Morska sprowadza do Polski odnalezione na strychu Bertila Lunda oryginalne rysunki i plany budowy „Generała Zaruskiego”. Kopie planów przekazuje Miejskiemu Ośrodkowi Sportu i Rekreacji w Gdańsku.
Na początku 2010 roku międzynarodowa grupa ekspertów negatywnie odniosła się do przyjętych do realizacji rozwiązań konstrukcyjnych wprowadzających znaczne modyfikacje w stosunku do planów historycznych.
Koniec 2010. Początek remontu jednostki na terenie Gdańskiej Stoczni Remontowej.. Pracami kieruje kapitan Jerzy Jaszczuk, późniejszy etatowy kapitan jachtu.
5 grudnia 2011. Wodowanie kadłuba w basenie Gdańskiej Stoczni Remontowej w obecności Andersa Berga, Honorowego Prezydenta European Maritime Heritage.
30 października 2012 Podniesienie bandery w Gdańskiej Stoczni Remontowej w obecności Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego.
17 września 2017 Na pokładzie jachtu żeglują laureaci konkursów zorganizowanych z okazji Roku Zaruskiego PZŻ.
2018 Jacht bierze udział w Zlocie Żeglarzy Polonijnych na Zatoce Gdańskiej.
foto: Marek Słodownik, Archiwum PZŻ.
